Monday, October 31, 2022

Ang Pagbabalik sa San Martin (Short Story) - Part 1


 Pagbabalik sa SAN MARTIN

PART 1


“Sige na anak, mag iingat ka doon ahh, ikamusta mo na lang ako sa lolo at lola mo,” ang sabi ng isang may edad na gwapong lalaki kay Nikko. “Yes po daddy! Sasabihin ko po sa kanila,” ang sabi ni Nikko at sumakay na ito sa bus. 

Hinatid lang si Nikko sa bus station dahil sinabi naman niya na kaya na niyang mag byahe pauwi sa kanilang probinsya. Sa pagsakay niya ay binuksan ang kanyang cellphone at muling sinilip ang gallery kung saan naka save sa isang folder ang litrato nila ni Martin.

Habang tinitignan niya ito ay nanumbalik lahat sa kanyang ala ala, mga ala alang hindi niya malilimutan, mga pangyayari sa kanyang buhay na ang nagligtas sa kanya ay isang multo.

Isang kaluluwa na ginusto lang ay mabigyan ng katarungan ang kanyang pagkamatay sa kamay ng masasamang loob.

Dadalawin kita mamaya,” ang sabi ni Nikko sa kanyang isip habang nakatingin siya sa bintana at pasikat pa lang ang haring araw. Maaga siyang hinatid ng kanyang daddy sa terminal, nagpumilit ang kanyang ama na ihatid siya pero sinabi niyang kaya naman niya mag biyahe dahil dalawang sakay lang naman ito. Isang bus at isang tricycle tapos ay makakarating na siya sa kanilang lola.

May isang taon na din nang mag bakasyon siya sa kanilang probinsya. 20 years old na siya ngayong taon at kayang kaya na niya ang sarili. 

Ang hindi nagbago at nawala sa kanya ay angking kakayahan niya na makakita ng mga ligaw na kaluluwa at makausap ang mga ito.


Ilang oras lang ang byahe at nakarating na si Nikko sa probinsya ng kanilang lola. Pagkababa niya sa isang maliit na terminal ng bus ay nilanghap niya ang sariwang hangin. Ibang iba ang hangin sa San Martin kumpara sa Maynila. 

Presko at malamig na hangin ang mayroon dito, narinig na din niya ang isang pamilyar na boses na tumawag sa kanya.

“Nikko! Pamangkin ko!” ang sigaw ni Tisoy, ang kanyang tiyuhin na pinsan ng kanyang daddy. Walang pagbabago at ngayon nakaupo sa may tricycle na minamaneho. Nagulat si Nikko dahil nandito ang kanyang tiyo Tisoy.

“Tiyo!” ang kanyang sabi kay Tisoy. “Halika na, sakay na.. Tumawag ang daddy mo sa akin kanina, sinabi niyang pauwi ka daw at pinapasundo ka niya dito.. Bakit kasi hindi ka pa nag pahatid kay insan?” ang sabi ni Tisoy sa pamangkin. 

 “Ehh gusto ko po kasi masubukan ang magcommute, tska hindi naman mahirap umuwi dito sa San Martin,” ang sabi ni Nikko sa kanyang tiyuhin. “Ok sige sige, sumakay kana dito sa tricycle ko at ihahatid na kita sa lolo at lola mo,” ang sabi ni Tisoy sa binata. 

Sumakay na si Nikko sa loob na dala dala ang isang malaking bag na puno ng kanyang gamit.

Binaybay nila ang pauwi sa kanila at damang dama ni Nikko ang hangin na humahampas sa kanyang mukha dahil sa bilis ng pagpapatakbo ni Tisoy. Napansin niyang wala paring pagbabago ang lugar. 

Tumigil sandali ang sinasakyang motor at narinig na lang niya si Tisoy na sabing “sandali pamangkin ahhh, bili lang ako ng pandesal,” at tumango lang ito.

Bumaba na din si Nikko mula sa loob at nagunat unat ng kanyang likod. Dahil nasa bayan na sila ay may mga tao nang nasa daan at hindi niya inaasahan na maririnig niya ang dalawang babae na pinaguusapan siya.

“Hindi ba iyan ung binatang nakaka kita ng kaluluwa at nakapag pahuli kay kapitan,” ang sabi ng babae. “Oo sya yun, nakakatakot sigurong kasama yan sa bahay, jusko po panginoon ko, hindi ko kakayanin magkaroon ng ganyang anak.. Nakakatakot!” ang sagot naman ng isa.

Hindi na lang tinignan ito ni Nikko. “Pamangkin tara na!” ang sabi ni Tisoy at may dala itong supot na laman ay mga tinapay. Sumakay na si Nikko sa loob at narinig na lang niya ang sinabi ng tiyo. “Wag mong pansinin ang mga tsismosang yun, pagkatapos kasi noong pangyayari last year ay kumalat na sa buong lugar natin. Buti nga ay nakaalis na kayo ng daddy mo nun,” ang sabi ni Tisoy at napatango na lang si Nikko.

 Binaybay nila ang madamong daanan at nang papasok na sila sa kanilang lugar ay nagulat si Nikko dahil nakita na naman niya ang batang nagpapakita sa kanya. Sinundan niya ito ng tingin hanggang sa mawala.

Hindi niya malilimutan ang batang iyon, iyon ang batang nagpapakita sa kanya sa bahay. Ang akala niya ay nawala na ito dahil ang huling kita nya dito ay kasama ni Martin. Pakiramdam niya tuloy ay may gustong sabihin ang bata sa kanya.


Nawala na lang sa isip niya ang batang butas ang mata dahil narinig niya ang kanyang tiyuhin na sinabing nandito na sila. Kaya naman agad agad niyang dinampot ang bag at bumaba. Pumasok sila sa matandang bahay na may kalakihan. Napansin niyang nagbago ito ng kaunti at may silong na sa gilid na parang pwedeng tambayan dahil may mesa at mga upuan.

Pagkapasok nila sa loob ay narinig na lang niyang pinapakain na si Tisoy. “Tisoy! Kumain kana dito at lalamig na ang pagkain.. Nagluto ako ng itlog at dilis, magtimpla kana ng kape mo dito,” ang sabi ng matandang babae habang nag sasandok.

Nakangiti lang ang mag tiyo at hindi nagsalita si Nikko.

Hindi parin sila napapansin ng matanda at nang magsalita muli ito ay “ano pang tinatayo tayo mo dyan, tawagin mo na din ang tiyo mo,” ang pasigaw ng matanda at nang mapatingin na ang matanda, napa sigaw na lang siya “AYYY! JUSKO PO APO KO!” ang malakas na sigaw nito at binaba agad ang hawak na sandok.

Lumapit agad ito sa apo at niyakap si Nikko. “Bakit pabigla bigla naman ang punta mo dito, na surpresa si lola sayo ahhh!” ang sabi nito at hinalikan pa niya sa noo. Narinig nila ang matandang lalaki na lolo naman ni Nikko na sumisigaw at sabing “Bakit napano ka?” kabado pang pumasok na galing sa likod. 

Inakala na may nangyari na sa kanyang asawa, pero nagulat din ang matandang lalaki nakita ang apo na dumating mag isa.

“Abah! Ikaw pala yan apo.. Kinabahan ako sa sigaw ng lola mo, akala ko ay napano na siya,” ang sabi ng lolo nito at niyakap din niya si Nikko.


Sabay sabay na silang nag agahan at nagusap usap kung bakit nandito si Nikko at mag isa lang siya. Sinabi naman niya na bakasyon nila ngayon at naisipan niyang mag byahe magisa sa San Martin. Natuwa naman ang mag asawa sa pagpunta ng apo.

Lalu na si Tisoy na habang kumakain ang pamangkin ay inaalala ang mga nangyari noong nakaraang taon sa pagitan nila. Tinititigan niya ngayon ang malalambot na labi ni Nikko at hindi niya naiwasan hindi tigasan at sa ilalim ng mesa ay nakatayo ang kanyang alaga.

Iniisip niyang muli kung paano siya makaka score sa pamangkin, iniisip din niya kung game pa ba itong si Nikko. 


Pagkatapos nila magkwentuhan at kumain ng agahan ay dali daling pinaakyat si Nikko sa isang kwarto at ibang kwarto na ang pinagamit sa kanya. Itong kwartong ito ay may malalaking bintana na dating kwarto ng kanilang lola at lolo. 

Dahil lumipat na ang mag asawa sa ibaba dahil hindi na makaakyat ang kanyang lola sa kwarto. Kaya ginawa na itong tulugan ng bisita, sakto sakto naman at ipapagamit nila ito kay Nikko. Pagkababa ng gamit ni Nikko ay dali dali siyang dumungaw sa bintana at doon natanaw ang malayong bahay. 

Isang bahay kubo ito na ngayon lang niya napansin dahil noong nakaraang taon ay naging abala siya sa pagbisita sa bayan, pero ngayon ay may ilang araw pa bago ang kapistahan kaya napapansin niya ngayon ang mga bahay at lugar.


“Hay.. busog, kapagod..” ang nasabi lang niya sa sarili at humiga ito sa malaking kama. Napatingin siya sa mataas na kisame, halatang matanda na ang bahay at malawak ang buong kwarto.

 Naisip niyang tawagan ang kanyang daddy kaya naman kinuha niya ang cellphone sa gamit at hinanap ang number ng ama. Tinutok niya ito sa kanyang tenga at narinig na nag riring. Ilang ring lang ay sinagot agad ng kanyang daddy ang tawag at agad agad niyang sinabing “Daddy, nandito na po ako kanila lola, nag breakfast na po kami.”

“Mabuti naman anak, pero hindi kita masyadong marinig, may bata ba dyan? Pagsabihan mo naman wag masyadong sumigaw..” ang sabi ng kanyang daddy. “Ha? Anong bata ang sinasabi mo pa, ehh ako lang mag isa dito,” ang sagot ni Nikko at kinabahan na siya dahil wala naman talagang batang kasama ang binata.

“Oh sino yang sigaw ng sigaw na iyan, parang nakikipag harutan ehhh.. Hello! Anak.. naririnig mo ba ako?” ang sabi ng ama sa kabilang linya. “Hello daddy! Napuputol ang line mo.. hindi ko maintindihan sinasabi nyo, hello daddy?..” ang sabi naman ni Nikko sa ama.

“Hello?? Hello?? Daddy!” ang sabi ni Nikko at naputol bigla ang tawag. Tinignan niya ang cellphone at sabing “Ang weird ahhhh..” ang kanyang sabi at bigla biglang sumagi sa kanyang isipan ang batang sinasabi ng ama.

Isang batang multo lang naman ang kanyang naiisip, ang batang wala ang isang mata. Naramdaman na lang niya na tumayo ang balahibo niya sa kaliwang parte ng kanyang katawan at napansing lumulubog ang kutson sa tabi niya.

Sanay na siya sa ganitong pangyayari, maging sa maynila ay may tumatabi sa kanyang kaluluwa. Ngayon ay biglang nanlamig naman ang kanyang pisngi at nagulat ito. Sa kanyang pagkagulat ay nabitawan niya ang hawak na cellphone.

Sobrang tahimik ng kwarto, tirik ang araw sa labas pero temperatura sa loob ng kwarto ay malamig. Nang kumilos na siya para damputin ang cellphone na nahulog sa sahig at napunta malapit sa ilalim ng kama.

Kanya niya itong dinampot, pero sa pagdampot niya sa cellphone ay bigla niyang nakapa ang isang maliit na kamay. Dali dali niyang binawi ang kanyang kamay at mas kinilabutan siya dahil nahawakan niya ang multo.

Mabilis niyang dinampot ang cellphone at agad na tumayo. Biglang humangin ng malakas at napansin niyang bukas na ang bintana. Hindi na siya nakapag salita, naisip niyang kakaiba ang multo sa probinsya. Unang araw pa lang ni Nikko ay hindi na mapakali ang mga multo. 


 Dali daling bumaba si Nikko, may takot parin sa kanyang dibdib at lumabas, inabutan niya ang kanyang tiyo Tisoy na nililinis ang tricycle at doon kumalma na siya nang makipag kwentuhan sa gwapong tiyo. 

“Oh kamusta Nikko? Hindi ka ata nagpahinga?” ang tanong ni Tisoy. “Ahh hindi po kasi ako makatulog tito, alam mo na, kapag nandito ako ehh parang may kung anong nakikita,” ang sabi ni Nikko. “Sus! Wag mo na lang pansinin yang mga yan, magsasawa din yang mga multong yan, hehehehe,” ang biro ni Tisoy.

“Sabagay.. Mapapagod din sila, hehehe,” ang sabi ni Nikko at iniba na nila ang usapan. “Tito, matanong ko lang, alam mo ba kung saan nilibing si Martin? Tanda mo ba siya? Ung binatang pinuntahan natin nung burol niya,” ang sabi ni Nikko.

“Naku! Syempre, hindi ko naman malilimutan yun noh, oo alam ko kung saan siya nilibing.. Kasama kasi kami ng lola mo sa libing niya,” ang sabi ni Tisoy sa kanya. “Bakit mo naman natanong? Gusto mo bang puntahan?” ang tanong ni Tisoy.

Tumango agad si Nikko at sabing “pwede tito? Gusto ko kasing ipagtirik siya ng kandila,” Ang sabi ni Nikko at dali dali naman lumapit si Tisoy sa kanya at bumulong. 

“Ehh ung kandila ko ayaw mong patirikin? Hehehehe,” ang sabi sa kanya at napangisi na lang si Nikko sa narinig.

“Hmhmm pwede naman tito, pagkatapos, hehehehe, kasya kaya tayo sa tricycle mo?” ang tanong ni Nikko. Sumilay ang pilyong ngiti ni Tisoy at sabing “kasyang kasya syempre, pero may alam akong lugar kung saan hindi tayo maiistorbo, hehehehe,” ang sabi ni Tisoy at kinindatan niya ang pamangkin.

 

Nagtuloy tuloy lang si Tisoy sa paglilinis at umupo naman si Nikko sa gilid at nakipag usap sa tiyo. “Tito, may tatanong ako.. May alam ka bang bata dito na nawawala or namatay?” ang sabi ni Nikko. Natigil si Tisoy sa paglilinis at medyo kinabahan sa tanong ng kanyang pamangkin.

“Hmhmmm.. Wa wala naman akong alam  na may namatay na bata.. Pero alam ko may nawawalang bata dati dito.. Si lola at lolo mo ang mas may alam nun, diba sa kwarto kana ngayon nila lola mo natutulog.. Kapag natatanaw mo ung bahay na banda doon,” ang sabi ni Tisoy sabay turo sa tawid bakod. 

“Doon ung may nawalang bata dati, pero hindi ko alam kung iisa ung nakikita mo at ung nawawalang bata doon, ang alam ko kasi kaya nawala sa palengke ung bata, sinabi nila nadampot ng mga sindikato, ung mga nangunguha ng laman loob tapos binebenta sa mga mayayaman, sabi naman ng iba ay kinuha daw ng mga engkanto sa gubat.. Maraming haka haka ang mga tao, wala naman makapag patunay.. tumulong pa nga kami mag hanap ehh, tinulungan namin sila kuya Agusto at ate Marian, ang sabi ni Tisoy sa binatang si Nikko at kinilabutan siya ng matindi sa mga narinig.

Ang hindi nila alam nasa may pintuan na pala ang lolo ni Nikko at nakikinig sa usapan ng mag tiyo. Bigla itong nag salita na ikinagulat ng dalawa. 

“Ang tagal nang kwento nyan ahhh, mahigit sampung taon na din nang mawala si Anjo ang batang anak nila Agusto at Marian, sila ung nakatira doon, kung nakikita mo apo ung bahay na ang bubong ay pawid, nag iisa lang naman iyon kaya makikita mo agad kapag tinanaw mo sa bintana mo.

Nawala ang bata at maraming nagsasabing kinuha ng sindikato at binenta at ang iba sabi sa gubat doon kinuha ng mga engkanto, kaya maraming natakot talaga nun,” ang pagsasalaysay ng lolo ni Nikko.

“Sabi ko sa iyo ehhh,” ang sabat ni Tisoy dito at napatango na lang si Nikko.

Katulad ng mga sinabi ni Tisoy ay gayun din ang sinabi ng matanda. “May picture niya kayo lolo? Para alam ko kung siya yung nagpapakita sa akin o ibang bata pala,” ang sabi ni Nikko at kinwento pa niya ang nangyari kanina sa kanilang kwarto. Sinabi niya sa tiyo at lolo kung anong ginawa ng bata at ang pag sigaw nito habang kausap ang daddy niya.

Lahat ng iyon ay sinabi ni Nikko at kinilabutan ng husto ang dalawang kinekwentuhan niya. 


“Huy! Tara na nga Nikko, tirik na tirik ang araw ehhh kung ano ano ang pinaguusapan natin,” ang sabi ni Tisoy at umalis na silang dalawa sakay ng tricycle. Nag paalam silang dalawa sa lolo na sinabing bibisita lang sila sa sementeryo para dalawin si Martin. Tumango lang ang matanda at hinayaan na lang niya ang apo at pamangkin.

Binaybay nila ang daan mag tiyo at dinala ni Tisoy si Nikko sakay ng kanyang tricycle. Dumaan na din sila sa bilihan ng bulaklak at kandila tapos ay pumunta na sa sementeryo kung saan nilibing si Martin.

Malaki ang utang na loob ni Nikko sa binatang ito kaya naman pinangako niya na palagi niyang ipagdadasal at bibisitahin kapag umuwi ito sa probinsya. 

Pagkababa nila sa tricycle ay pumunta na sila sa puntod ni Martin at doon nakita niya ang puting puting nitso at nakalagay ang pangalan at taon ng kapanganakan at kamatayan.

Nilagay niya ang bulaklak at sinindihan ang kandilang dala dala. Tapos ay pumikit si Nikko at mataimtim na nagdasal para sa kaluluwa ng binata. Nandoon naman si Tisoy at tahimik na nagmamasid masid. 

Habang nagdadasal si Nikko ay may boses na bumulong sa kanya “Salamat Nikko!” hindi niya inaasahang maririnig niyang muli ang boses ni Martin. Isang bulong ng kaluluwang nagpapasalamat sa kanya. Biglang humangin ng malakas at pakiramdam ni Nikko ay yumayakap ang masayang kaluluwa ni Martin sa kanya. 

Tahimik na umalis ang mag tiyo at sumakay muli ng tricycle. Ngayon ay naka upo si Nikko at ilang beses na niyang napapansin ang lalaki na kanina pa humihimas sa kanyang harapan.

Hindi na napigilan ni Nikko ang sarili at sabing “Parang matigas na yan tito ahhh,” ang sabi ni Nikko at napangisi ang lalaki. “Hehehe! Excited ehhh, malapit na tayo, wag kang mag alala,” ang sabi ni Tisoy at ilang minuto pa ang binyahe nila nang makarating na sila sa may bukid.

Doon ay may isang maliit na kubo na agad naman tinanong ni Nikko kung kanino ang kubong ito. Sinagot naman agad si Nikko ni Tisoy at sabing sa kanila ito at dito ang kanilang pahingahan pagkatapos mag trabaho sa bukid kapag may anihan. 

Pero ngayon ay kakatapos lang ng masaganang ani at wala ang kasama nilang magsasaka. Solo nila ang lugar ngayon at mabilis naiisip ni Nikko na dito na mangyayari ang kanina pa na nasa isip niya.

Kinabahan siya na excited dahil matitikman na naman niya ang kanyang tiyo na may malaking titi at masarap na tamod.


Agad silang pumasok sa kubo at walang sabi sabi pang nag hubad agad si Tisoy ng kanyang damit at si Nikko ay mabilis na lumuhod dahil alam na niya ang gagawin. Dinig lang nila ang hangin na humahampas sa sawali at pawid ng kubo. Wala nang sinayang na oras si Tisoy at agad niyang sinakmal ang burat na nakalabas na ngayon.

Sinalsal niya ito habang naka ngisi sa gwapong mukha ni Nikko. Lumapit ito sa nakaluhod na pamangkin at tinutok ang kanyag burat sa mukha ni Nikko. Binitawan na niya ito at hinayaan si Nikko ang mag maniobra ng kahabaan niya.

Hinawakan niya ito at inamoy, amoy safeguard at walang amoy ihi, malinis sa katawan si Tisoy kahit nag driver ito. Binasa ni Nikko ang kanyang labi at humalik sa ulo ng titi ni Tisoy. “Hmhmmmm,” ang ungol lng ng gwapong tiyuhin niya at pinanood na lang si Nikko na isubo nang tuluyan ang kanyang burat.

“UUuhhhmm hmhmmmmm, ahhhhh ahhhhhhh hmhmmmmm! Uuuhhhhmmm! Sarap! Ahhhh init ng bibig mo pamangkin, hmhmmmm shit sarap parang si Adore lang … ahhhh ahhhhhh!” ang ungol na sabi ni Tiroy at narinig ni Nikko ang pangalang Adore kaya tumimigil ito at nagtanong.

“Uuuhmmm tito, sino po si Adore, nagpapachupa din kayo sa kanya,” ang mabilis na tanong nito at nag hintay si Nikko ng sagot. “Ahh ehhh kwan.. Si Adore, ehhhh oo, sensya na ahh, syempre hindi ka naman mahihintay ni tito mo, kaya heto kay Adore ako nag papa trabaho..” ang sabi ni NIkko sa tito.

Wala naman pakialam si Nikko kay Adore dahil sanay na itong may kahati sa lahat ng lalaki sa maynila. Basta para sa kanya ay matikman niya, ayos na ayos na sa kanya iyon.

“Kilala mo si Adore, pinsan mo yun ehhh, baka hindi mo lang tanda,” ang sabi ni Tisoy at napangisi na lang ito. Ilang segundo pa ay napa igtad na siya dahil sinagad ni Nikko ang kanyang burat sa lalamunan at napahawak pa ito sa ulo ng pamangkin.

“Hmhmmm! Ahhhh shit ayan ang hindi kaya ng pinsan mo tangina! Ahhhhh ahhhhh uhhhmmmm!” ang sabi ni Tisoy at napahawak na ito sa balikat ng pamangkin dahil damang dama na niya nag pagbulusok ng kanyang tamod sa loob ng bibig ni Nikko.

“AHhhhhh puta! Ahhhh pamangkin ko, ahhhh ayan na ako! Ahhhhh shit! Pag talaga bibig mo ay napapabilis ang pagputok ko ng tamod.. Ahhhhhh ahhhhh hmhmmmmmmm putcha! Ahhhh ahhhh ahhhhhh!” ang ungol na sabi ni Tisoy at lumabas na ang makapal na tamod sa kanyang burat. 

Lunok lang ng lunok  ang binatang si Nikko hangang sa wala na siyang makuha sa hiwa ng titi ni Tisoy. Sarap na sarap silang dalawa sa kanilang ginawa at pagkalipas ng ilang minutong pagpapahinga ay umuwi na din sila. 

Pero ngayon ay sa likod na sumakay si Nikko at nakipag kwentuhan kay Tisoy at para tanungin na din kung sino si Adore at kung anong lamang nila sa isa’t isa pagdating sa pagpapaligaya ng lalaki.

Sinagot lahat ito ni Tisoy at nagulat si Nikko na bata lang pala ang sinasabing Adore at pinsan pa ni Nikko ito.

“Hayaan mo pamangkin, ipapakilala kita kay Adore kapag nagpunta sa bahay, mabait naman iyon at lahat ng utos ko gagawin niya, hehehehe” ang sabi ni Tisoy at tumango na lang si Nikko at aasahan na lang ang kanyang pinsang si Adore.



Itutuloy…


No comments:

Post a Comment